Betekenis van de eenhoorn op Chinees porselein
Mythische dieren zijn een geliefd onderwerp op Chinees porseleinen serviesgoed zoals Chinese theekoppen maar ook Chinese vazen. Naast het motief van de keizerlijke draak en de fenghuan past ook de eenhoorn of ‘qilin’ in het rijtje van populaire thema’s op Chinees porselein. Als een symbool voor welwillendheid en rechtschapenheid komt het goedaardige dier goed tot zijn recht als goed voorteken op een Chinese porseleinen vaas. De Chinese eenhoorn is, anders dan de westerse eenhoorn, samengesteld uit verschillende dieren. De hoeven zijn die van een paard, het lichaam van een hert soms met de schubben van een draak en de staart van een os. De mannelijke eenhoorn heeft een of soms meerdere hoorns.
Vanuit westers perspectief geeft de qilin misschien zelfs een angstaanjagende indruk maar in de Chinese mythologie is de Chinese eenhoorn een uiterst vredevol wezen dat bij elke stap tracht geen enkel levend wezen te vertrappen. Uiteraard vertoont de Chinese eenhoorn zich enkel bij erg zeldzame gebeurtenissen zoals wanneer een wijze heerser geboren gaat worden of op het punt staat te sterven. Hierdoor wordt de Chinese eenhoorn geassocieerd met de wens voor een zoon. Volgens de legende zou de qilin in de zesde eeuw voor onze tijdsrekening aan de moeder van Confucius verschenen zijn wanneer zij in verwachting was van het kind. Daarnaast is de Chinese eenhoorn ook het insigne voor de hoogste militaire rang.
In de kunst dook de Chinese eenhoorn voor het eerst op tijdens de Han-dynastie (202 v.o.t. – 220 o.t.) en de Tang-dynastie (618 – 907) op Chinese keramische tegels. Later werd het veel gebruikt voor zowel Chinese porseleinen vazen als porseleinen vazen die in Japan geproduceerd werden. Vanaf de 17de eeuw gingen Delftse pottenbakkers de Chinese porseleinkunst imiteren en ook zij maakten gebruik van het motief van de Chinese eenhoorn op Delftse porseleinen vazen. Naast Chinese porseleinen vazen werden ook Chinese bronzen wierrookbranders in de vorm van een Chinese eenhoorn geproduceerd. De verschillende antieke Chinese porseleinen vazen met eenhoorn motief kunnen door een deskundige onderzocht worden die naar grondige inspectie getaxeerd worden.
