De opgang van academies in de 18de eeuw: de Académie royale de peinture et de sculpture

In het Frankrijk van de 18de eeuw wordt het academiestelsel uitgebouwd. Voor de beeldende kunsten zelf was de staatsacademie, genaamd de Académie royale de peinture et de sculpture, ongetwijfeld van het grootste belang. De kunstschilder Charles le Brun richtte de instelling op in 1648 en in 1663 werd de Franse politicus Jean-Baptiste Colbert benoemd tot directeur. De opgang van de vele academies -zo ook voor wetenschap, muziek en literatuur- moesten de kunst losmaken van de oude Sint-Lucasgilden. Men leidde kunstenaars van de meest nobele disciplines op om in dienst van de staat te treden. Doordat de academisten veel opdrachten kregen van het hof en de overheid, is hun nalatenschap zeer groot. Toch overheerst in dit bijzonder oeuvre één bepaalde stijl; die van het Franse academisme. Daarnaast was de sociale status als lid van de instelling niet iedereen gegund. Een toelatingsproef van de kunstenaar moest hiervoor eerst door de strenge selectie geraken. Een neveneffect van dit systeem was het ontstaan van de uitreiking van de prestigieuze prix de Rome.

De fel begeerde aanmoedigingsprijs voor jonge kunstenaars liet hen een studiereis maken naar de caput mundi van de kunstwereld. Uiteindelijk zou de academie, samen met de Académie royale de musique en de Académie royale d’architecture, in 1816 samengevoegd worden tot de welbekende Académie des Beaux-Arts.