Xavier Mellery was een 19de-eeuwse kunstschilder, aquarellist, beeldhouwer en tekenaar van de Belgische school.
Xavier Mellery werd geboren in het Brusselse Laken en zou al snel in de leer gaan bij kunstenaars Charles Albert en François Tasson-Snel. Mellery zette zijn kunstopleiding verder aan de Brusselse Academie voor Schone Kunsten, waar hij onder meer oriëntalistisch kunstschilder Jean-François Portaels als leermeester had. Omstreeks 1870 zou Xavier Mellery de prestigieuze Prix de Rome verwerven, wat hem de mogelijkheid bood een Italie-reis te ondernemen. Te Rome vormt de kunstschilder zijn eigen schilderstijl, waarbij hij veelal genoemd wordt als pre-symbolist. De 19de- en 20ste-eeuwse schilderijen van Mellery werden sterk beïnvloed door zijn verschillende reizen, zo zou hij onder andere met Constantin Meunier door het Belgische landschap trekken. Hiernaast zou Mellery tentoonstellen bij de prominente kunstenaarsgroepering Les XX en wordt hij genoemd als leermeester van symbolistisch kunstschilder Fernand Khnopff. In 1909 stelde Xavier Mellery alsook tentoon bij het Antwerpse Hedendaagse Kunst, waar zijn symbolistische insteken gewaardeerd sterk werden. Zijn schilderijen en tekeningen tonen een breed scala aan onderwerpen: onder meer portretten, allegorieën, landschappen en genrevoorstellingen passeren de revue. De kunstenaar overleed op 76-jarige leeftijd te Laken.
