Chinees Wanli porselein

Het Chinese porselein werd altijd verbonden met de regeerperiode van een keizer en dat was bij het Chinese Wanli porselein niet anders. Keizer Wanli (1572 – 1620) was de langst regerende keizer tijdens de Ming-dynastie (1368 – 1644). Hierdoor zijn verschillende fases binnen zijn heerschappij merkbaar. Vooral de eerste decennia werden gekenmerkt door een grote culturele bloei die gepaard ging met een heropleving van de economie en een militaire vooruitgang. Deze culturele bloei wordt ook wel ‘Wanli’s renaissance’ genoemd.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat Chinese porseleinen vazen, Chinese schalen en Chinese borden van zeer hoge kwaliteit geproduceerd werden in de keizerlijke kilns van Jingdezhen. Vooral de technieken die gebruikt werden voor het iconische Chinese blauwwit porselein werden erg verfijnt. Het kobaltblauwe pigment, dat als onderglazuur gebruikt werd voor het decoreren van een Chinese porseleinen vaas of Chinese schaal, werd uit de Yunnan provincie ontgonnen of uit het Midden-Oosten geïmporteerd. Op het melkwitte lichaam van de nog niet gedecoreerde Chinese vaas werd dan met de fijnste penseel schilderingen aangebracht. Om variatie te brengen in het simpele kleurenpalet werd gewerkt met licht- en donkereffecten of werden witte figuren uitgespaard tegen een blauwe achtergrond. Vooral landschappen met plantenmotieven maar ook dieren en mensen versierden de vele Chinese porseleinen vazen en Chinese schalen.

Dankzij de handelscontacten tussen Portugese handelaren, en vanaf de 17de eeuw ook Hollandse handelslieden en het beleid van Keizer Wanli staat deze periode bekend voor de verhoging van de export van Chinees blauwwit porselein, onder meer naar Europa. Dit Chinees porselein wordt ook wel Kraakporselein genoemd naar de Portugese schepen ‘caraque’. Toen een van zulke schepen buitgemaakt werd door de pas opgestarte Nederlandse VOC (1602) troffen de Nederlanders wel 200.000 stukken van het fijne Chinese Wanli porselein aan dat ze sindsdien in erg geliefd werd in zowel de Noordelijke- als Zuidelijke Nederlanden en niet veel later ook de rest van Europa.

De klei die gebruikt werd bij het vervaardigen van de Chinese Kraakporseleinen vazen was echter niet van dezelfde hoogste kwaliteit die voor Chinese porseleinen vazen voor eigen gebruikt werden voorbehouden zoals het Chinese Wucai porselein. ‘Wucai’ is het Chinese woord voor ‘vijf kleuren’ en is een techniek die verdergezet werd na de Jiajing-dynastie (1522 – 1566. Chinese vazen met mythische taferelen in overglazuur geel, rood, groen, paars en onderglazuur blauw waren niet bestemd voor de export maar gingen exclusief naar het keizerlijke hof. Zulke zeldzame Chinese porseleinen vazen en Chinese schalen zijn voornamelijk terug te vinden in museumcollecties.

Merktekens, stempels en inscripties zoals onder meer de nien hao geven bijkomende informatie die nodig zijn voor het dateren van een Chinese vaas of Chinese schaal.

Daarnaast zal een specialist kijken naar de kwaliteit en staat waarin het Chinese porselein zich bevindt alsook kijken naar de decoratieve elementen alvorens een uitspraak te doen over de waarde van de Chinese porseleinen vaas uit de Wanli renaissance.