Samuel van Hoogstraten (1627-1678) was een Nederlandse 17de eeuwse schilder en kunsttheoreticus uit de periode van de barok.
Oud meester Samuel van Hoogstraten werd geboren in Dordrecht als zoon van Dirk van Hoogstraten, eveneens een antiek schilder. Na de dood van zijn vader trok hij naar het atelier van Rembrandt in Amsterdam; de grootmeester van de Hollandse Gouden Eeuw zou zijn stijl zeer sterk beïnvloeden. Als jonge kunstenaar reisde Samuel van Hoogstraten naar Duitsland, Wenen en Londen. Hij was erg veelzijdig en goed in het nabootsen van andere oude meesters zoals Gerard De Hooch. Bovendien was hij erg geïnteresseerd in perspectiefproblematiek en illusionistische schilderkunst: van zijn hand zijn enkele prachtige trompe-l’oeil-schilderijen en zogenaamde perspectiefdozen bekend. Onder andere zijn jongere broer Jan van Hoogstraten en schilders Aert de Gelder en Arnold Houbraken werden door hem opgeleid.
