Cornelis Shut (Antwerpen, 1597 - Antwerpen, 1655) is een 17de eeuwse schilder, tapijtontwerper, graveur en tekenaar uit de Zuidelijke Nederlanden, die zich voornamelijk specialiseert in religieuze en mythologische scenes. Deze scènes kaderen voornamelijk in de context van de Barok, gezien de contrareformatie.
Naar alle waarschijnlijkheid was old master Cornelis Shut een leerling van Peter Paul Rubens. De oude meester zou na zijn opleiding enkele jaren in Italië actief zijn, waaronder in Rome en Firenze. 16de-eeuws kunstschilder Shut zet zichzelf artistiek op de kaart door enkele fresco’s af te leveren in opdracht van de rijkste en meest invloedrijke families van Rome. In de stad wordt hij vanzelfsprekend lid van de Bentvueghels.
Tijdens zijn verblijf in Rome wordt hij tevens ook beschuldigd van de moord op kunstenaar Giusto. De Accademia di San Luca schiet hem te hulp en haalt hem uit de gevangenis, waarna hij onmiddellijk vertrekt naar Firenze. Daar maakt en ontwerpt hij tapijten in de tapijtfabriek van Cosimo I.
In 1631 keert hij terug naar Antwerpen en blijft daar actief voor de rest van zijn leven. Na een eerder maniëristische invloed op te doen in Italië (zie afbeelding), zal hij in Antwerpen focussen op de barok en de waarden van de contrareformatie in zijn 17de eeuwse schilderijen. Na het schisma van de kerk werd besloten op het Concilie van Trente dat de kunst moest worden ingezet om de waarden van het geloof tot de mensen over te brengen. Hierbij was het de bedoeling dat het katholieke geloof van de doorsnee mens versterkt werd en de essentiële verhalen van het Christendom zo duidelijk mogelijk werden weergegeven in antieke schilderijen en andere kunstvormen, opdat er een sterke en persoonlijke relatie zou ontstaan tussen de toeschouwer en het katholieke geloof.
In deze 17de eeuwse werken is er dan ook veel sprake van pathos, maar ook parameters zoals licht-donker contrasten en warme kleuren zijn belangrijk. Een groot display aan emoties is vanzelfsprekend in deze kunst. Toch blijft hij ook later in zijn carrière invloeden vertonen van het Italiaans maniërisme.
