Caravaggisme in de Nederlanden
Naar de stijl van oud meester Caravaggio ontstond er gedurende de 17de eeuw een nieuwe stroming binnen de barokschilderkunst, het caravaggisme. Initieel werden caravaggistische werken hoofdzakelijk in Italië geproduceerd, maar dankzij de populariteit van Italië-reizen bij de Noord- en Zuid-Nederlandse oude meesters werd deze stijl geleidelijk aan naar de Nederlanden overgebracht. Binnen de Noordelijke Nederlanden zullen heel wat caravaggistische schilders zich in Utrecht groeperen, ook wel de Utrechtse caravaggisten of Utrechtse school genoemd. Bekende oude meesters bij deze Utrechtse school zijn onder meer Jan Gerritsz. van Bronchorst, Hendrick ter Brugghen, Gerard van Honthorst en Jan van Bijlert. Deze Utrechtse caravaggisten zullen een kenmerkend kleurgebruik en een typisch clair-obscur implementeren met een eerder naturalistische voorstelling van figuren.
Binnen de Zuidelijke Nederlanden was de invloed van het caravaggisme beperkter dan bij hun noorderburen, doch zal de invloed van Caravaggio blijken in de 17de eeuwse schilderijen van onder meer Peter Paul Rubens, Gerard Seghers, Theodoor Rombouts en Jacob Jordaens.
