Chinese Ming-dynastie porselein
In de geschiedenis van het Chinese porselein is er geen enkele keizerlijke dynastie die zo legendarisch is als de Ming-dynastie (1368 – 1644). Wanneer over Chinese porseleinen vazen gesproken wordt ligt het woord ‘Ming-vaas’ vaak meteen in de mond. De reputatie van deze lange, stabiele dynastie is zeker niet onterecht daar de Chinese porseleinproductie tijdens de Ming-dynastie tot volle wasdom kwam en aan de basis stond voor de verdere ontwikkelingen en verfijnde technieken van het 18de-eeuwse Chinese porselein uit de Qing-dynastie (1644 – 1911). De dynastie ving aan bij keizer Hongwu (1368-1398) met als laatste Ming-keizer, keizer Chongzhen (1627-1644).
De keizerlijke ovens in Jingdezhen, in de provincie Jiaxing, draaiden op volle toeren om het Chinese keizerlijke hof van Chinees porseleinen serviesgoed als Chinese porseleinen schotels, Chinese borden en porseleinen kommen. Daarnaast werden ook de Chinese porseleinen vazen en decoratieve porseleinen beeldjes als Chinese tempelleeuwen, ook wel Chinese Chiens de Foo genoemd, steeds geliefder bij de Chinese aristocratische consument. Waar tijdens de Song-dynastie (960 – 1279) vooral monochrome Chinese porseleinen vazen en Chinese aardewerken kannen de keizerlijke smaak bepaalden, kwam tijdens de Ming-dynastie een meer polychroom kleurenpalet aan bod bij het versieren van de geliefde Chinese vazen. Tijdens de 15de eeuw, onder bewind van keizer Yongle (1402-1424) werd het gebruik van onderglazuurblauw geperfectioneerd en zouden de Chinese blauwwit-vazen met draken-en wolken motief de befaamdste en meest geproduceerde Chinese porseleinen waren uit de geschiedenis worden. Onder keizer Wanli (1572-1620) zouden de grootste hoeveelheden Chinese blauwwit-vazen, of Kraakporselein, naar Europa verscheept worden door de Nederlandse Verenigde Oost-Indische Compagnie.
Naast Chinees onderglazuurblauw werden ook andere kleuren verder ontwikkeld met als doel zo levendig mogelijke taferelen te bekomen. Onder de Chinese keizers Xuande (1425-1435), Chenghua (1464-1487) en Wanli ontwikkelde Chinese ‘Wucai’ porseleinen vazen en Chinese ‘Doucai’ porseleinen vazen. Hoewel beide technieken verwant zijn aan elkaar zijn ze toch verschillend. Zogenaamde Chinese ‘chicken cups’ in ‘Doucai’ techniek maakt gebruik van ‘contrasterende kleuren’ waarbij onderglazuurblauw de basis vormt voor het ontwerp dat later met kleurige bovenglazuren of email worden ingevuld. Chinese ‘Wucai’ serviessets met motief van vissen zal minder onderglazuurblauw bevatten en meer groene, rode en gele email. De monochrome porseleinkunst ging echter niet ten onder aan deze nieuwe veelkleurige kunstwerken. Aan het einde van de Ming-dynastie zouden prachtige witte Chinese porseleinen vazen en Chinese porseleinen boeddha-beeldjes menige keizerlijke kamer sieren. Voor deze Chinese Blanc de Chine vazen werden ook nieuwe vormen ontwikkeld zoals de Chinese maanfles. Ook andere Chinese porseleinen objecten zoals de uiterst verzamelbare Chinese snuffbottles werden tijdens de late Ming-dynastie geproduceerd. Het toppunt van de uitmuntende technische vaardigheid van de Chinese pottenbakkers uit de Ming-dynastie uitte zich echter in de vervaardiging van flinterdun breekbaar eierschaal porselein.
Wat de Ming-dynastie verder onderscheidt van eerder dynastieën is het gebruik van merktekens en stempels die de regeerperiode van de desbetreffende regerende keizer aanduiden. Deze merktekens worden ook ‘Nien Hao’ genoemd en vonden hun intrede tijdens de 14de eeuw. Deze merktekens en stempels geven een taxateur de mogelijkheid om een Chinese porseleinen Ming-vaas te herkennen en te taxeren. Toch moet de kanttekening gemaakt worden dat deze merktekens soms ook in latere periodes apocrief of als eerbetoon aangebracht werden. Daarom zal de taxateur ook moeten kijken naar andere typische kenmerken zoals bepaalde onzuiverheden in de glazuurdecoratie. Deze onzuiverheden, die tijdens de Qing-dynastie zouden verdwijnen, werden in de Ming-dynastie gezien als onderdeel van het kunstwerk en dit kan samen met de conditie en stijl bijdragen aan het uiteindelijke waardenoordeel.
